Tarix boyunca insanlar baş verən hadisələrin səbəblərini yalnız rasional amillərlə deyil, eyni zamanda rəmzlər, işarələr və rəqəmlərlə izah etməyə çalışıblar.
Cagdas.az xəbər verir ki, numerologiyada “uğursuz tarixlər” anlayışı da məhz bu axtarışların məhsulu kimi formalaşıb.
Bəs bu inanc haradan qaynaqlanır və necə yayılıb?
Numerologiyanın kökləri Qədim Babil, Misir və Yunan sivilizasiyalarına gedib çıxır. Xüsusilə riyaziyyatçı və filosof Pifaqor rəqəmlərin kainatın əsasını təşkil etdiyini iddia edirdi. Onun təlimlərində hər rəqəmin xüsusi enerjisi və mənası olduğu qəbul edilirdi. Zamanla bəzi rəqəmlər mənfi hadisələrlə əlaqələndirilərək “uğursuz” kimi qavranılmağa başlayıb.
Müəyyən tarixlərin uğursuz sayılmasında tarixi hadisələrin də rolu olub. Müharibələr, fəlakətlər və ya böyük itkilərlə yadda qalan günlər kollektiv şüurda mənfi iz buraxıb. Bu hadisələr sonradan numeroloji şərhlərlə birləşdirilərək həmin tarixlərin “uğursuz enerji” daşıdığı fikrini gücləndirib.
“Uğursuz tarix” anlayışı hər mədəniyyətdə eyni deyil. Qərb ölkələrində 13 rəqəmi mənfi qəbul edildiyi halda, bəzi Asiya ölkələrində bu rol 4 rəqəminə verilir. Bu fərqlər göstərir ki, numerologiyada uğursuzluq anlayışı universal yox, mədəni və sosial faktorlarla formalaşan anlayışdır. Son illərdə sosial media numerologiyanın populyarlaşmasında əsas platformaya çevrilib.
“Bu tarixdə doğulanlar kasıb olur”, “bu gün işə başlamaq uğursuzdur” kimi iddialar paylaşılır və qısa zamanda geniş auditoriyaya çatır.
Bu cür kontent daha çox emosional təsir yaratdığı üçün sürətlə yayılır. İnsanlar baş verən mənfi hadisələri əvvəlcədən inanılan bir “uğursuz tarix”lə əlaqələndirməyə meyllidir. Bu, “seçici yaddaş” və “özünü doğruldan proqnoz” effekti ilə izah olunur. Yəni insan uğursuzluğu tarixə bağlayır, uğuru isə təsadüf kimi qəbul edir. Numerologiyada “uğursuz tarixlər” anlayışı elmi faktlara deyil, tarixi inanclara, mədəni stereotiplərə və psixoloji meyllərə əsaslanır. Buna baxmayaraq, bu inanclar media və sosial şəbəkələr vasitəsilə aktual qalmaqda davam edir və cəmiyyətin qərarvermə proseslərinə təsir göstərə bilir.(sfera.az)
